Wat is burn-out?
Burn-out is meer dan even uitgeput zijn. Volgens de Wikipedia is het een werkgerelateerd probleem, het resultaat van chronische stress op het werk die niet goed wordt aangepakt. Kenmerken zijn volgens de WHO: energieverlies of uitputting, mentale afstand nemen van het werk, een cynische of negatieve houding, en verminderde professionele effectiviteit.
In sommige Europese landen erkennen gezondheidsinstanties burn-out concreter, terwijl anderen eerder stellen dat het symptoom overlapt met depressie.
Kijken sommigen terecht of onterecht dat telewerkers minder last hebben van burn-out?
Sommige argumenten suggereren dat thuiswerken voordelen biedt: geen woon-werkverkeer, flexibele uren, meer autonomie. Tegelijkertijd blijft burn-out ook voor telewerkers een reëel risico. Waarom?
Waarom telewerkers wél burn-out kunnen krijgen
- Vervagen van grenzen tussen werk en privé
Thuis vervaagt de scheiding vaak. Zonder duidelijk begin en einde van de werkdag blijf je “aan” staan. Daardoor werkuren lopen uit of wordt privé voortdurend onderbroken (Remote.com, Virtual Latinos). - Altijd online zijn: digital presenteeism
Er ontstaat een verwachting om beschikbaar te zijn, zelfs buiten werktijd. Deze digitale presentie-druk zorgt voor overbelasting (Wikipedia). - Isolatie en eenzaamheid
Velen missen het contact en de informele momenten op kantoor. Die ontbreken bij telewerk, waardoor gevoelens van afstand en stress oprukken (PsyHC Care, Panahi Counseling, New York Post). - Oplopende werkdruk en verwachtingen
Door afwezigheid op kantoor voelen sommige werkgevers of telewerkers zelf de nood om meer te bewijzen, wat leidt tot overwerk en stress (PsyHC Care, AllRemote.jobs). - Technologie-overload en Zoom-fatigue
Overmatig gebruik van videocalls brengt fysieke spanning zoals hoofdpijn, nek en oogklachten en mentale vermoeidheid met zich mee (Wikipedia). - Interne druk, zoals perfectionisme of impostergevoelens
Zelf opgelegde druk, zoals altijd je best willen doen, perfect willen zijn, of denken dat je tekortschiet, verzwaren het risico op burn-out (Remote.com).
Hoe herken je dat een telewerker in burn-out is beland?
- Fysiek en emotioneel uitgeput: constant moe, zelfs na rust, slaapt slecht, krijgt hoofdpijn of maagklachten (Akiflow, Wifisofa, Remotica).
- Afname van motivatie en productiviteit: taken duren langer, je stelt uit, fouten sluipen in je werk, je voelt weinig zin of voldoening (Remote.com, Akiflow, Ampliz, Remotica).
- Moeite met afsluiten: je checkt e-mails vroeg of laat, blijft denken aan werk zelfs in rustmomenten (Akiflow, Ampliz).
- Slechte werk-privébalans en huisomgeving: rommel op kantoorplek, verwaarloosde ruimte of planten, stapels was (Remote.com).
- Emotionele prikkelbaarheid of terugtrekken: sneller geïrriteerd, cynische houding, afsluiten van collega’s (People Matters, Open Privilege, Ampliz, Remotica).
- Verwaarlozing van zelfzorg: maaltijden overslaan, niet bewegen, vaker alcohol of andere middelen gebruiken (Panahi Counseling, Remotica).
- Gevoel van verlaten zijn of zinloosheid: losgekoppeld van werk en team voelen (AllRemote.jobs, New York Post, Remotica).
- Quiet cracking: stil proces waarbij iemand blijft werken maar intern zwaar worstelt (Business Insider).
Extra observatie: sociale vaardigheden onder druk
Een recente enquête toont aan dat 25 procent van de telewerkers sociale vaardigheden ziet afnemen zoals oogcontact, gesprek starten of deelnemen aan groepsdiscussies. Bij 20 procent verslechtert hun mentale welzijn door minder sociale connectie, 66 procent noemt sociale isolatie, 57 procent noemt eenzaamheid (New York Post).
Samengevat:
Burn-out is een complexe, diepgaande uitputting, lichamelijk, emotioneel en professioneel. Telewerk kan, ondanks de voordelen, de kans op burn-out vergroten door vervagen van grenzen, isolatie, technostress, overmatige beschikbaarheid en interne druk.
Een empathisch woord ter afsluiting
Waarschijnlijk herken je hier iets van jezelf of van iemand in je omgeving. Laat de symptomen zich niet opstapelen. Kleine, concrete stappen kunnen vaak veel betekenen:
- Baken werk- en privétijd duidelijk af.
- Bouw vaste pauzes in en neem echt afstand tijdens ontspanning.
- Zoek contact, ook al is het digitaal.
- Vergeet niet: jezelf toestaan om niet altijd “aan” te staan is kracht.
Als het te zwaar voelt, praat erover, breng structuur aan in je dag, en zoek hulp als dat nodig is. Je verdient tijd, ruimte en zorg, ook op afstand van je scherm.